Năm 1980, Công ty Nghe nhìn Việt Nam (tiền thân Trung tâm Sản xuất Phim truyền hình Việt Nam) được thành lập và đi vào hoạt động.[6] Bộ phim truyện trên băng từ đầu tiên của truyền hình Việt Nam khi ấy là Người thành phố phát sóng lần đầu vào năm 1983, do NSND Khải Hưng làm đạo diễn.[7][8][9] Thời điểm đó, Đài Truyền hình Việt Nam chỉ thí điểm sản xuất thử nghiệm phát sóng 1 tập phim/năm do sự thiếu thốn trong kỹ thuật và nhân lực.[7] Năm 1983, phim Đứa con tôi chuyển thể từ vở kịch cùng tên đã đoạt Huy chương Vàng tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 6.[7] Việc sản xuất và phát sóng bộ phim Mặt trời bé con vào năm 1989 cũng được coi là một dấu mốc chất lượng và cho ra đời khái niệm "phim truyện làm bằng chất liệu băng từ".[7] Đến năm 1993, bộ phim Lời nguyền của dòng sông đã đoạt giải Vàng Liên hoan phim truyền hình quốc tế Brussels, thành công thu hút được sự chú ý về loại hình làm phim được cho là mới tại thời điểm.[7][10]

Năm 1994, chương trình Văn nghệ Chủ Nhật được ra mắt, đánh dấu cho nguồn gốc của khái niệm "phim truyền hình" tại Việt Nam[7] với bộ phim đầu tiên phát sóng trong khung giờ là Mẹ chồng tôi dài 2 tập.[11][12] Việc thành lập Hãng phim Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh sản xuất những bộ phim được nhiều người xem cũng khiến cho khái niệm "phim truyền hình" phổ biến rộng rãi hơn.[13] Năm 1996, bộ phim dài tập đầu tiên Người đẹp Tây Đô đã được phát sóng[13] và sau đó là phim truyện truyền hình áp dụng kỹ thuật thu tiếng trực tiếp Gió qua miền tối sáng với độ dài 30 tập,[14] cũng như sự ra đời của loạt phim Cảnh sát hình sự trên sóng VTV vào năm 1997.[15]

Trong những năm 2000, nhiều hãng phim tư nhân đã bắt đầu tham gia vào thị trường phim truyện truyền hình. Năm 2004, bộ phim hợp tác đầu tiên giữa hai nước Việt-Thái Tình xa được phát sóng.[16] Năm 2005, bộ phim hài tình huống Lẵng hoa tình yêu do Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh hợp tác sản xuất với công ty FNC, Hàn Quốc đã ra mắt khán giả,[17] cùng thời điểm Vòng xoáy tình yêu – bộ phim giờ vàng đầu tiên phát sóng trong chương trình Phim Việt cuối tuần của HTV và gây "sốt" một thời gian dài.[18][19]

Từ đầu thập niên 2010, những quy định mới về thời lượng phát sóng phim Việt trên truyền hình theo Luật Điện ảnh đã thu hút sự chú ý từ các nhà sản xuất và tham gia đầu tư.[20][21] Tuy nhiên, điều này sau đó gây ra nhiều tranh cãi vì các bộ phim truyện phát sóng trong giai đoạn này đều bị chỉ trích về chất lượng nội dung và những lùm xùm xoay quanh,[22][23][24] mà đỉnh điểm là phim Anh chàng vượt thời gian trên kênh VTV3 đã phải dừng phát sóng ở phần 1 do những khó khăn trong nguồn lực bên phía sản xuất và chất lượng không được đảm bảo.[25][26][27] Các năm từ 2011 đến 2013 cũng được đánh giá là "giai đoạn xuống dốc" của phim truyện truyền hình Việt.[28][29][30] Từ năm 2014, hai phần phim của Tuổi thanh xuân do VFC hợp tác sản xuất với CJ E&M Pictures cùng phiên bản Việt hóa từ bộ phim Israel cùng tên Người phán xử được cho là đã "vực dậy" sự quan tâm của khán giả đối với phim truyện trong nước.[31][32] Năm 2019, bộ phim Về nhà đi con tại thời điểm phát sóng nhanh chóng thu hút lượng lớn người xem và được xưng danh thành "phim truyền hình quốc dân".[33][34][35]